مقدمه

بعضی از پزشکان در دنیای پزشکی نسبت به دیگران برجسته‌تر می‌شوند بخاطر تشخیص دقیقشان، بعضی از جراحان در میان سایر جراحان از تبحر و مهارت بسیار بالاتری برخوردار می‌شوند، بعضی از معلمان در میان سایر معلمان از محبوبیت و مهارت بسیار بیشتری برخوردارند، بعضی از روانشناسان می‌توانند بیماریهای سرسخت را درمان کنند و ... دلیل موفقیت این افراد در حرفه‌شان چیست؟ قطعا از ابعاد مختلف می‌توان این سوال را پاسخ داد. اگر بخواهیم از مکتب یونگ وام بگیریم و از دریچه اساطیر به این موضوع نگاه کنیم، یکی از دلایل آن این است که این افراد سراغ کارهایی می‌روند که ویژگی‌هایی را می‌طلبد که به ذاته در وجودشان هست. کسی که توانایی کار با دست‌هایش را دارد، اگر به دنیای جراحی برود احتمال اینکه در آن زمینه جراحی عالی شود بسیار بالاست. کسی که به یادگیری، آموزش و ارتباط با دیگران علاقه دارد، اگر وارد دنیای معلمی شود به احتمال خیلی زیاد معلمی برجسته شود. زنی با ویژگیهای دیمیتر احتمالا می تواند پرستار خیلی خوبی برای بچه ها باشد.  شناخت عمیق خودمان می‌تواند به ما در تبدیل شدن به بهترین خودمان کمک زیادی کند. در ادامه به شناخت کهن الگوی هفایستوس و ویژگی‌های آن می‌پردازیم.

اسطوره هفایستوس در یونان باستان

نام رومی هفایستوس ولکان است. واژه هفایستوس در زبان یونانی به معنای آتش است. هفایستوس فرزند زئوس و هراست. هفایستوس به خاطر شکل پاهای خود که به شکل گرز بودند از سمت پدر و مادر خود طرد شد. دو روایت در مورد او وجود دارد؛ اولی این است که هرا او را به دریا پرت کرد و دومی این است که زئوس او را به دریا پرت کرد. به هرحال در مورد اینکه او توسط یکی از این دو به دریا پرت شد شبهه و شائبه‌ای وجود ندارد. روایت است که دو پری دریایی هفایستوس را از دریا نجات می‌دهند. هرچند او این بی‌مهری والدینش را بی پاسخ نمی‌گذارد. او از پریان دریایی صنعتگری را می‌آموزد. برای مادرش هرا تخت طلایی می‌سازد و هرا با افتخار به این تخت تکیه می‌زند. این تخت طعمه‌ای برای هرا بود. هرا پس از آن توسط طناب‌هایی نامرئی به این تخت میخکوب می‌شود و دیگر نمی‌تواند از جایش تکان بخورد. او به عنوان صنعتگر برای سایر اساطیر از زئوس گرفته تا آتنا وسایل مورد نیازشان را ساخت. او اسطوره خلاقیت و آفرینش است. افرادی که از کهن الگوی هفایستوس درون خود برخوردارند می‌توانند آثاری بدیع و متحیرکننده‌ای را از خود به جا بگذارند. فرقی نمی‌کند میکل آنژ باشد، جی کی رولینگ و یا شوپن. آن‌ها از دل هیچ، زیباترین چیزها را خلق می‌کنند. هفایستوس درونگرا بود و بجای ابراز احساساتش آن‌ها را با چیزهایی که خلق می‌کرد نشان می‌داد. ویژگی‌هایی مانند درونگرایی، خلاقیت، صنعتگری و آفرینش که جزو ارزش‌های نظام مردسالار و زئوسی محسوب نمی‌شوند باعث طرد شدن او از سرزمین المپ شدند. هفایستوس در کوهستان المپ زندگی نمی‌کرد بلکه در دنیای زیرین بود. (دنیای زیرین نمادی استعاری برای نشان دادن دنیای درونی است که هفایستوس در آن زندگی می‌کرد) افرادی که دارای کهن الگوی هفایستوس هستند، علاقه‌ای غریزی دارند تا آنچه را که درونشان می‌گذرد را در چیزی که خلق می‌کنند نشان دهند، جای تعجب نیست که بسیاری از هنرمندان بزرگ دنیا از این ویژگی برخوردار بوده‌اند.

کهن الگوی هفایستوس در جهان امروز

کسانی که در کار با دست بسیار خوب و ماهر هستند و به کارهایی ازجمله جراحی، جواهرسازی، نقاشی، آرایشگری، مجسمه سازی، سفالگری و... روی می‌آورند، از افراد هفایستوس تایپ هستند. این افراد به کارهایی علاقه دارند که برای آن‌ها معنا داشته باشد و قوه تخیل و خلاقیتشان را تحریک کند. در دنیای کار اگر کاری که انجام می‌دهند آن‌ها را از لحاظ فکری و روحی ارضا نکند، نمی‌توانند در آن دوام بیاورند. انگیزه‌های مالی، رقابتی و جنگ بر سر جایگاه هیچ گاه به آنان سوخت برای حرکت نمی‌دهد.

دوران کودکی، بلوغ و نوجوانی پسران هفایستوس تایپ

کودکان هفایستوس تایپ بسیار حساس هستند. آن‌ها نسبت به هم سن و سال‌هایشان شخصیت سنگین‌تری دارند. در جامعه‌ای که به برونگراها پاداش بیشتری داده می‌شود، درونگرایی آنقدرها هم آسان نیست. این کودکان و نوجوانان معمولا کانون توجه دیگران نیستند، توجه‌ها را به خودشان جلب نمی‌کنند و بیشتر به اشیا و نحوه کارکرد چیزهای مختلف علاقه نشان می‌دهند. آن‌ها معمولا محبوب جمع نیستند چون بیش از حد درونگرا هستند و ممکن است چیزهایی که هم سن و سالانشان را سرگرم می‌کند برای آن‌ها خسته کننده باشد. آن‌ها انسان‌های عمیقی هستند و همین عمیق بودن ممکن است آن‌ها را برای هم سن و سالانشان به آدم‌های عجیبی تبدیل کند. نمونه بارز این شخصیت را می‌توان در سریال محبوب «این ما هستیم»، شخصیت عمو نیک ببینیم. او پسری درونگراست که به سختی می‌تواند به دختری که علاقه دارد ابراز علاقه کند، از روحیه حساسی برخوردار است که توانایی کنار آمدن با جنگ ویتنام را ندارد  می بینیم که او از همان سال‌های کودکی اسباب‌بازی‌های خارق‌العاده ای با دست‌هایش خلق می‌کرده است.

شخصیت شناسی کهن الگوی هفایستوس

در مطالعه این اسطوره به نمادهای معناداری برمی‌خوریم. هفایستوس از بدو تولد زخم‌های عمیقی توسط والدینش دید و درنهایت صنعتگر شد. می‌توان گفت که او برای درمان زخم‌هایش شروع به ساخت کرد و از دردهایش الهام می‌گرفت تا خلق کند. هفایستوس را می‌توانیم با آرس مقایسه کنیم؛ از این جهت که هر دو آنها کودکی سختی را پشت سرگذاشتند اما هفایستوس از آن‌ها در جهت مثبت سود برد ولی آرس از آن دردها در جهت مخرب استفاده کرد. نمونه مرد هفایستوس تایپ را می‌توانیم در یکی از تاثیرگذارترین چهره‌های ادبی انگلیس، الکساندر پوپ ببینیم. الکساندر بخاطر قامت نازیبا و قد بیش از اندازه کوتاهش توسط خانواده طرد شده بود و در خانه‌ای به دور از پدر و مادرش نگهداری و بزرگ شد تا دلیل تمسخر خانواده‌اش نباشد. الکساندر با خلق آثار ادبی بی‌نظیر با این دردی که از کودکی با او همراه شد جنگید. روابط کهن الگوی هفایستوس با زنان هفایستوس با آفرودیت روابط عاطفی داشت. حاصل این رابطه فرزندی نشد اما پیوند این دو اسطوره که یکی نماد صنعت است و دیگری نماد عشق و زیبایی، باعث خلق هنر شد. در میان عوام هم رایج است که افراد جذب کسانی می‌شوند که ویژگی‌های متضادشان را دارد، این موضوع یکی از انگیزه‌های اصلی است که هفایستوس به سمت آفرودیت کشیده شود. هفایستوس که از زیبایی بی بهره است مجذوب زیبایی و جذابیت آفرودیت می‌شود. این الگوی تکرارشونده معمولا در میان افراد با کهن الگوی هفایستوس دیده می‌شود. در مطالعه اسطوره هفایستوس به علاقه او به آتنا هم متوجه می‌شویم. پیوند آتنا و هفایستوس پیوند هوش و خلاقیت است. مردان هفایستوس تایپ به دنبال زنانی هستند که بتوانند خلاقیت آنان را با هوششان پیوند بزنند و آن را به دنیا عرضه کنند. به طور کلی زنان در دنیای مردان هفایستوس تایپ مهم هستند. آن‌ها به زنی نیاز دارند تا حمایتشان کند و به آن‌ها برای ادامه راه انگیزه دهد. رابطه با زنان در زندگی او به خلاقیت او نیز بستگی دارد، آنان معمولا عاشق زنانی می‌شوند که به اندازه خودشان باهوش و عمیق و از همه مهم‌تر زیبا باشند. از آن جایی که زنان زیادی در زندگی این مردان وجود ندارند، آن‌ها رابطه عمیقی را با زن موردعلاقه‌شان برقرار می‌کنند.

مشکلات روانشناختی مردان هفایستوس تایپ

از مشکلات این مردان که معمولا به رابطه آنان با دیگران ضربه می‌زند می‌توان به درونگرایی و پیچیدگی شخصیت آنان اشاره کرد. این افراد در صورت بروز مشکلات در رابطه به جای اینکه در مورد آن صحبت کنند سکوت پیشه می‌کنند و این شرایط می‌تواند برای هر دو طرف سخت باشد. نیاز است که آنان این حصاری که دور خودشان کشیده‌اند را کوتاه‌تر کنند و هنگام تعامل با دیگران از دنیای درون خودشان کمی فاصله بگیرند. افسردگی و یا مشکلات مربوط به بیکاری احتمالا رایج‌ترین مشکلاتی است که آن‌ها با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. پرورش کهن الگوی هفایستوس در مردان برای پرورش این کهن الگو باید از دنیای عادی فاصله گرفت و به درون سفر کرد. درون نگری، سفالگری، خمیر بازی، خانه سازی با اسباب بازی (برای کودکان)، خلاقیت، کارهای دستی، تنهایی و دوری از شلوغی می‌تواند هفایستوس درون را بیدار کند. کار برای افراد هفایستوس تایپ ارزش بسیار زیادی دارد و می‌تواند جای هر چیزی را در زندگی آنان پر کند. آن‌ها حتی می‌توانند تا مدت‌ها تنها بمانند و تمام تمرکز و انرژیشان را صرف فعالیت مورد علاقشان کنند بدون اینکه خسته یا فرسوده شوند.

نتیجه گیری

مردانی که بیشتر اهل عمل هستند، توانایی زیادی در برقراری رابطه اجتماعی ندارند، روابط کمی دارند اما همان روابط عمیق هستند از کهن الگوی هفایستوس برخوردارند. در اساطیر آمده است که آرس برای نجات هرا به زور متصل شد تا هفایستوس را از سرزمین زیرین به المپ ببرد، هفایستوس در مقابل گلوله‌های آتشی به سمت آرس پرتاب کرد و او را از خود راند. این یعنی کسی نمی‌تواند با توصل به زور او را وادار به کاری کند. در عوض دیونوسوس با مست کردن هفایستوس توانست او را سوار الاغ کند و به هرجا که خواست ببرد. اگر کسی می‌خواهد نظر مردان هفایستوس تایپ را عوض کند باید از راه‌هایی این کار را انجام دهد که به او حس دستور ندهد؛ وگرنه حتی آرس که جنگ جوترین مرد المپ بود هم نمی‌تواند از پس هفایستوس بربیاید. درضمن در دنیای واقعی‌ هم این دو کهن الگو، دیونوسوس و هفایستوس می‌توانند دوستان خوبی برای هم باشند.